رسوب بخار فرآیندی هست که در آن زیر لایه (سطح قطعه کار ) توسط گازهایی حاوی ترکیباتی از مواد رسوبی، در معرض واکنش های شیمیایی قرار می گیرد.
ضخامت پوششی که به این ترتیب ایجاد می شود معمولا در حد چند میکرومتر است ( که بسیار کمتر از ضخامت پوشش هایی است که با فنون مشروح حاصل می شود.
مواد پوشش می تواند متشکل از فلزات، الیاژ ها، کارباید ها، نیترایدها، بوراید ها، سرامیک ها و یا اکسید ها باشد.
تنظیم ترکیب شیمیاییف ضخامت و تخلخل پوشش حایز اهیت است. زیرا لایه ممکن است فلز، پلاستیک، شیشه یا کاغذ باشد .
برخی کاربرد های رسوب های بخار عبارتند از : پوشش کاری ابزار های برش، مته ها، برقوها، تیغه فرزها ، سنبه ها ماتریس و سطوح سایشی.
دو نوع فرآیند رسوب بخار عمده وجود دارد : رسوب فیزیکی بخار و رسوب شیمیایی بخار.
رسوب فیزیکی بخار
سه نوع فرآیند رسوب فیزیکی بخار عبارتند از : ۱- تبخیر در خلاء یا قوسی ۲- واپاشی و پوشش کاری یونی .
این فرآیندها در خلاء و در دمای حدود ۲۰۰ سانتی گراد تا ۵۰۰ سانتی گراد انجام می گیرند. در رسوب فیزیکی بخار ذرات به جای این که واکنش های شیمیایی به صورت لایه رسوب کنند که شیوه رسوب شیمیایی بخار است، به روش فیزیکی روی قطعه کار قرار می گیرند.
تبخیر در خلاء
در این فرآیند، فلزی که باید رسوب شود در دمایی بالا و در خلاء تبخیر شده و روی زیر لایه، که معمولا در دمای اتاق یا کمی بالاتر است، رسوب داده می شود. با این روش می توان پوشش هایی با ضخامت یکنواخت را حتی روی اشکال پیچیده، رسوب داد.
تبخیر قوسی
ماده پوشش ( کاتد) با چند تبخیر کننده ( اوپراتور ) قوسی ( نوع سه تایی آن و با استفاده از الکتریک های بسیار متمرکز ، تبخیر می شود.
قوس ها، یک پلاسمای به شدت فعال که متشکل از بخار یونیزه شده ماده پوشش است، به وجود می آورندو این بخار روی لایه سطحی (آند) تقطیر شده و آن را می پوشاند.
دیدگاهتان را بنویسید