هنگامی که تک بلور ی تحت تاثیر یک نیروی خارجی قرار می گیرد، ابتدا دچار تغییر شکل پلاستیک می شود. یعنی هنگامی که نیرو از روی آن برداشته می شود به حالت نخستین خود بر می گردد.
این نوع رفتار شبیه رفتار فنری حلزونی است که وقتی باری به آن وارد می شود، کشیده می شود و چون بار برداشته می شود به شکل اولیه اش باز می گردد.
اما چنانچه نیروی وارد بر ساختار بلوری به حد کافی افزایش یابد، در این صورت بلور دستخوش تغییر شکل پلاستیک یا تغییر شکل دائم می شود؛ یعنی اگر بار از روی آن برداشته شود دیگر به حالت اولیه بر نمی گردد.
دو سازو کار اساسی وجود دارد که تغییر شکل پلاستیک در ساختارهای بلوری ممکن است به وسیله آنها پدید آید. اولی لغزش یک صفحه مجاور تحت یک تنش برشی است.
تنش برشی نسبت به نیروی برشی به مساحت سطح مقطعی است که برش در آن واقع می شود. تغییر شکل یک نمونه آزمایشی تک بلور به واسطه لغزش، به طور شماتیک نشان داده شده است.
درست به همان ترتیب که برای لغزاندن ورق های بازی روی یکدیگر مقدار معینی نیرو لازم است، به همان شکل نیز تک بلور، مقدار معینی تنش برشی (تنش برشی بحرانی) لازم دارد تا دستخوش تغییر شکل دائمی گردد.
بنابراین، برای ایجاد تغییر شکل پلاستیک در یک بلور باید به مقدار کافی تنش برشی در درون آن بلور به وجود آید.
امیدواریم با مطالعه این مطالب استفاده لازم را کرده باشید.
دیدگاهتان را بنویسید